Mini e-book o wskaźniku OEE

Powniżej przedstawiono tylko kilka zagadnień, po więcej zapraszam do naszej publikacji: Wskaźnik OEE - teoria i prakytka, wydanie III, lato 2022

---

OEE kiedyś i dziś

Trzeba pamiętać że wszystko zmienia się w czasie. Dziś wskaźnik OEE jest czymś innym niż kilkanaście lat temu. Kiedyś zbierano dane ręcznie. Dane delikatnie mówiąc „przybliżone”. Największą wartością był nie sam wynik ale to że zbierając dane zaczęto pochylać się nad procesem. Zaczęto dostrzegać problemy, możliwości, czasem patologie.
Weźmy takie utrzymanie ruchu. Jeszcze niedawno traktowane było jak piąte koło u wozu, niedowartościowane i niedoinwestowane. Wiele czynników zmieniło ten stan ale niewątpliwie jednym z nich jest składowa OEE: Dostępność. Nagle z tak uwielbianych przez menadżerów raportów i wykresów wyszło że od tych „gości” jednak coś zależy….

Dziś rola wskaźnika jest inna. Dane są zbierane półautomatycznie i automatycznie. I jest ich bardzo, bardzo dużo. Dlatego OEE stał się wskaźnikiem prezentującym skompresowaną informację.
Gdy wskaźnik mieści się w naszych oczekiwaniach przechodzimy nad nim do porządku dziennego.
Jeśli nie to musimy się zacząć cofać. Najpierw sprawdzamy wskaźniki pośrednie: dostępność, wykorzystanie, jakość. Jeśli zaniżona jest dostępność analizujemy pareto przyczyn postojów. Potem wyposażeni w informacje że np. przyczyną spadku są problemy logistyczne udajemy się do źródła aby poznać przyczyny pierwotne i spróbować im zaradzić na przyszłość.

Grupowanie OEE

Niepokojąca jest tendencja do kompresowania wielu wskaźników w jeden. OEE dla wydziału X, OEE dla wydziału Y, jeden dla 20 inny dla 50 maszyn.
Fajnie.
Tyle że jeśli jedna maszyna straci gdzieś 20% to OEE spadnie o 20% co łatwo zauważyć. Jeśli jedna z 20 maszyn straci 20% to OEE grupowe spadnie o 1%. Słownie jeden procent.
20% z 8 godzin to 1,6 godziny. A wiec maszyna nie produkuje przez półtorej godziny a grupowe OEE spadło o błąd statystyczny.
Niefajnie.

OEE kontra TEEP

OEE mówi nam ile straciliśmy z tego co zaplanowano. TEEP mówi nam jakie mamy możliwości.
Możliwości, nie straty !!!.
Co prawda mówi się że w TEEP wszystko co nie jest efektywną pracą jest stratą ale to dla tego że „planem” jest użytkowanie wyposażenia 7/24/365. Ale kto tak planuje?
Jeśli maszyna ma non stop OEE=100% ale pracuje na 2 zmiany to TEEP=66,66%
Ale my nie tracimy 1/3 czasu. My mamy potencjał 1/3 czasu. Wystarczy uruchomić 3 zmianę.

Możemy więc przyjąć założenie że OEE weryfikuje nam wykonanie planu a TEEP jakość (skuteczność) planowania i zarządzania.

Czas operacyjny i zakres pomiaru

Każde dziecko wie ze OEE składa się z dostępności, wykorzystania i jakości. Ale tylko te ciekawe świata wiedzą że jest jeszcze coś takiego jak czas zamówiony i czas operacyjny.
Pracujemy od 6:00 do 14:00. I to jest czas zamówiony. Czas dla którego robimy obliczenia. Ale maszyna od 6:00 do 8:30 nie pracuje, jest w stanie postoju planowanego bo nie ma dla niej pracy.
Pracuje, a przynajmniej pracować powinna od 8:30 do 14:00 i to jest czas operacyjny. Czas na prace. Różnica pomiędzy czasem zamówionym a czasem operacyjnym nigdy nie jest stratą, jest dla obliczeń neutralna. Acha, nie zapominajmy o tym że pomiędzy 10:00 a 10:30 jest przerwa.

Coś mi w tym co przed chwilą napisałem nie pasuje. Ale co? Już wiem.
Posłużyłem się wyuczonym przez lata schematem który mówi że czas zamówiony to zmiana robocza. Ciężko było kiedyś inaczej pozyskać dane, ponadto w wyznaczaniu OEE dla zmiany brzmi tęsknota za liczeniem wskaźnika dla ludzi a nie maszyn.
Dziś mamy dużo większe możliwości, możemy wyznaczyć wskaźnik dla dowolnego zakresu czasu, i dla zmiany, dla tygodnia, dla miesiąca. Najbardziej wiarygodnym wydaje się jednak OEE dla zlecenia produkcyjnego które ma swój początek, środek i koniec.
Tym bardziej że systemy planowania potrzebują analizy wykonania zlecenia a nie pracy danej zmiany roboczej.

Kalkulator OEE

Jest to prosty program korzystający z silnika obliczeniowego systemu Golem OEE MES.
Można przygotować dwa zestawy danych wejściowych co pozwala nie tylko na obliczenie wskaźnika i jego składowych ale też na analizę ( porównanie ) wpływu zmian parametrów na wartość wskaźnika.
Odpowiadając na częste zapytanie: program jest darmowy i można go rozpowszechniać i używać do celów komercyjnych, np. do szkoleń bez żadnych ograniczeń.

Pobierz kalkulator OEE